dinsdag 17 november 2020

Batabylon de drijvende tuinen van de Betuwe.

 Het is lang geleden dat ik iets heb gepost hier, ik wist niet goed wat ik te vertellen had. Nu heb ik iets om over te schrijven, namelijk mijn nieuwste projekt. Ik wil een eco-community opzetten. 

wat ik voor ogen heb is een woon/werkgemeenschap die off-grid en zelfvoorzienend is, maar ook zelfbedruipend, ( d.w.z. dat de community genoeg geld verdient om belastingen en andere vaste lasten te betalen en geld overhoudt om nog meer communities op te zetten.) 

Deze community heeft 20 tot 25 deelnemers en 3 hectare land voor woningen en voedselproductie. Naast voedselproductie voor de bewoners en voor de verkoop, nevenactiviteiten als een kampeerboerderij/bed&breakfast of workshops/cursussen.

Met het oog op de toekomst wil ik een gedeelte van deze community op het water bouwen. Nederland ligt onder de zeespiegel en wordt beschermd door de deltawerken. Deze zijn gebouwd met behulp van fossiele brandstoffen en zijn niet te onderhouden of repareren zonder fossiele brandstoffen (zonder machines, met de hand, dacht het niet). Ondertussen stijgt de zeespiegel vanwege klimaatverandering, wanneer dit alles gebeurd is nog onduidelijk, hoelang het duurt voordat de olie op is bijvoorbeeld (nog voordat de olie "op"is zal er tekort zijn.) Olieprofesionals zoals BP schatten het einde van olie rond 2050/2060.

Voor die tijd wil ik deze community opzetten en nog meer communities om handel mee te drijven. De eerste community richt zich op voedselproduktie, de tweede op plantvezels en wol/leer voor touw en textiel, de derde op zuivel, eieren en vlees. Iedere community voegt iets toe aan het geheel en maakt zo het geheel duurzamer en meer zelfvoorzienend.

Het soort woning laat ik hier open, dat mogen de deelnemers zelf bepalen. Er zijn ook andere dingen die deelnemers zelf bepalen, maar dat moet nog verder uitgewerkt worden.

 Ook belangrijk is een spiritueel element in de vorm van natuur en community. ( bijv. Wicca of druidisme) 

Dit alles is maar een ruwe schets en moet nog verder uitgewerkt worden, maar ik wil dit niet alleen doen, het moet een community worden geen dictatuur. Als iemand dit leest en vragen heeft, graag! Of als je denkt, dit spreekt mij aan, laat een commentaar achter en ik neem snel contact op.

donderdag 1 maart 2018

De toekomst van de betuwe?

In mijn vorige post heb ik geprobeerd uit te leggen wat ons te wachten staat in het algemeen, vandaag ga ik proberen om een wat specifieker beeld van de toekomst te maken voor mijn woonplaats (Tiel) en mijn regio, de Betuwe.

Eerst wat inleidende informatie; Tiel is een stad met ongeveer 42.000 inwoners, was van oudsher een industriestad. Metaalverwerkende industrie, een (vlak)glasfabriek en de jamfabriek( Flipje).  Tegenwoordig is er minder maak-industrie en meer transport en logistiek. De Betuwe is een regio met veel fruitteelt. Traditioneel voornamelijk kersen, maar tegenwoordig wat meer appels en peren. De fruitteelt is voornamelijk export naar de rest van Nederland, maar ook naar onze Europese buren. Daarnaast zijn er natuurlijk andere bedrijven, waarvan sommige ondersteunende bedrijven voor de transport en logistiek, maar ook voor de fruitteelt. Bijvoorbeeld landbouwmachineleveranciers.

Wat kunnen we van de toekomst verwachten? Ik heb geen glazen bol, dus ik kan niks met honderd procent zekerheid zeggen. Of wel? De trends in het boek "The limits to Growth" zijn onmiskenbaar, alleen is het moeilijk om een precies jaartal of datum te geven. Dus, hou mij niet aan jaartallen die ik noem, het gaat om de trend.

Ergens tussen 2020 en 2030 bereikt wereldolieproductie zijn hoogtepunt en zal daarna (hopelijk) langzaam dalen. Hierdoor zal de olieprijs stijgen en alles gemaakt van, en met behulp van olie ook. Dit zal hoogstwaarschijnlijk een financiële/economische crisis veroorzaken. De vraag is of deze lijkt op de crisis van 2008 of 1928. Dit zal niet goed zijn voor de werkgelegenheid.

Op de langere termijn betekent dit dat andere grondstoffen zoals staal en cement schaarser worden. Ook zal deze crisis problemen veroorzaken voor onze regering, omdat ze dit niet kunnen oplossen (ze hadden het misschien kunnen voorkomen, maar daarvoor is het nu al te laat). Uiteindelijk wordt dit een legitimiteitscrisis, dat wil zeggen dat het volk de regering niet meer erkent als zodanig. Uiteindelijk zal onze regering vallen of worden vervangen door een dictatuur, of Nederland valt uiteen. Dit zal waarschijnlijk plaatsvinden tussen 2040 en 2050.

Tot zover gaat dit over piekolie, maar we hebben nog een probleem; klimaatverandering. De gevolgen beginnen zich langzaam kenbaar te maken en ook hier is de trend verontrustend. Voor Nederland is dat voornamelijk de stijgende zeespiegel. De zeespiegel is al aan het stijgen met ongeveer 3a4 millimeter per jaar, en de stijging is ook nog eens aan het toenemen. Volgens sommige wetenschappers zal in 2100 de zeespiegel ongeveer anderhalf a twee meter zijn gestegen. Daarnaast nemen stormen toe in kracht en frequentie, waardoor onze deltawerken rond dit jaartal waarschijnlijk zullen falen met alle gevolgen van dien. Had er iemand een watersnoodramp besteld? 

Tiel ligt (nog) niet aan zee, maar wel langs de Waal, klimaatverandering zal ook de rivieren in Nederland en Europa beïnvloeden. Meer extreme waterstanden, zowel hoog als laag water. Zo rond het jaar 2100 hebben we waarschijnlijk niet langer de middelen om onze dijken te onderhouden of te repareren, tenzij we dit met de hand gaan doen. laag water lijkt minder erg dan hoog water maar kan heel slecht zijn voor de scheepvaart en de waterhuishouding van de rest van Nederland. 

Problemen genoeg, maar geen oplossingen, wat zijn de opties die overblijven? Zijn er opties? Daar wil ik het volgende week over hebben. Ik zou aan lezers van dit blog vragen om suggesties.

dinsdag 20 februari 2018

Limits to growth

The limits to growth is een boek dat werd uitgegeven in 1973, in opdracht van de club van Rome.
De club van Rome is een groep die zich bezighoud met milieu en klimaatvraagstukken. De reden voor dit boek en het onderzoek dat in dit boek werd samengevat was de vraag wat er met onze planeet, de economie en de menselijke bevolking zou gebeuren als economische groei onbeperkt doorgaat.

 Eind jaren zestig en begin jaren zeventig begonnen milieuproblemen zichtbaar te worden. In Amerika waren sommige rivieren zo vervuild te worden dat ze begonnen te vlam te vatten. Dit was duidelijk het gevolg van ongehinderde economische groei en mensen begonnen zich af te vragen hoelang economische groei kon doorgaan en wat daarvan de gevolgen zouden zijn.

 De wetenschappers die van de club van Rome deze opdracht hadden gekregen, gebruikten een computermodel om dit te onderzoeken/analyseren. Dit model heette world3. en de resultaten waren schokkend. De eerste simulatie die zij op dit model draaiden was de standard run, oftewel wat gebeurt er als alles doorgaat zoals het was, business as usual.
 In deze simulatie begon de economie en de menselijke bevolking te krimpen ergens in de eerste helft van de eenentwintigste eeuw. Andere simulaties waren niet veel beter. Zelfs met wetten en maatregels om economische groei te verminderen of zelfs helemaal stop te zetten ( dat laatste wordt ook een steady state economie genoemd) steeg de menselijke bevolking tot onduurzame niveau`s totdat de voedselproduktie overbelast raakte en de menselijke bevolking alsnog inzakte. Alleen met een steady state met strenge bevolkingsbeperking ( nul bevolkingsgroei en nul economische groei) leverde een stabiel systeem.
Het zal niet als een verrassing komen dat sinds het het boek is uitgekomen er niet veel is gedaan om deze problemen te voorkomen. Heel veel politici, zowel links als rechts zien economische groei als iets goeds en tegelijkertijd als iets onoverkomelijks. Dit zijn allebei leugens, economische groei veroorzaakt meer problemen dan dat het oplost en het is niet onvermijdelijk.

Ik heb dit boek onlangs zelf gelezen, nadat ik op internet allerlei artikelen tegenkwam waarin naar dit boek werd verwezen. Het boek is enigszins gedateerd, de gevolgen van vervuiling waren nog vrij onbekend en CO2 werd niet genoemd omdat daarover nog minder data was dan nu. Wat wel werd genoemd in dit boek waren fossiele brandstoffen en andere eindige grondstoffen. Het opraken van sommige eindige grondstoffen was de voornaamste reden voor de ineenstorting van de economie in de standard run.
Nu, meer dan veertig jaar verder staan we op de rand van deze ineenstorting. De schrijvers van dit boek zeiden dat dit geen voorspelling van de toekomst was, alleen een projektie van wat zou kunnen gebeuren, we zullen het in de komende jaren aan den lijve ondervinden of ze gelijk hadden of niet. Ik denk dat we een heel nare toekomst zullen krijgen even onvermijdelijk als sommige mensen dachten dat economische groei was.
Het is al te laat om dit te voorkomen, we kunnen ons alleen voorbereiden op wat komen gaat.

dinsdag 30 januari 2018

Duurzaamheid, wat betekent dat precies?

Duurzaamheid is nog steeds een populair woord, duurzaam ondernemen, duurzaam bankieren enzovoort. Maar wat betekent het precies? In de letterlijke zin betekent duurzaam iets dat lang meegaat, maar duurzaamheid is breder en betekent ook, gemaakt van duurzame grondstoffen, gemaakt met duurzame energie en laag in energieverbruik en vervolgens, aan het einde milieuvriendelijk gerecycled. Dus wat wil het zeggen dat je een duurzame maatschappij wilt?

Fossiele brandstoffen zijn niet duurzaam( slecht voor het milieu, klimaat en mens en ze raken binnenkort op) Dus alles wat gemaakt wordt van of met fossiele brandstoffen en/of fossiele brandstoffen verbruikt zal verdwijnen of moeten aanpassen aan andere energiebronnen en grondstoffen. Bioplastic in plaats van petrochemisch plastic?, dat kan. Elektrische auto`s in plaats benzinemotors?, misschien. Elektrische vliegtuigen? zeer onwaarschijnlijk. Alles hangt af van energie, dat bepaalt nu en in de toekomst wat wij als maatschappij wel en niet kunnen doen en het ziet er naar uit dat we in de toekomst een veel kleiner energiebudget zullen hebben. Duurzame energie heeft andere eigenschappen dan fossiele energie en een daarvan is de densiteit van energie. Fossiele brandstoffen zijn heel geconcentreerde vormen van energie, een tank met benzine of diesel bevat meer energie dan een batterij of accu van hetzelfde volume. Daarnaast zijn veel vormen van duurzame energie afhankelijk van het weer. ( zonnepanelen produceren `s nachts niks en windturbines doen niks als het niet waait, of te hard)

Dus een transitie naar duurzame energie is maar een stap naar een duurzame maatschappij en is al moeilijk genoeg. Het is nog maar de vraag of we alle fossiele brandstoffen die we nu verbruiken kunnen vervangen door duurzame energie.

Een transitie naar een duurzame maatschappij is meer dan alleen energie, het betekent ook alle grondstoffen 100 procent recyclen en alle afval verminderen tot nul. Dan nog zijn we niet duurzaam bezig, want onze westerse levensstijl verbruikt meer energie en grondstoffen dan het wereldwijd gemiddelde. Dus om een eerlijk verdeelde, duurzame samenleving te maken, moeten wij in het westen ons energie en grondstofverbruik drastisch omlaag brengen.

Hoe ziet onze toekomst er uit? Minder energie, minder grondstoffen, minder afval, meer plaatselijk geproduceerde spullen, meer handgemaakte spullen, gemaakt van natuurlijke materialen. Minder transport, minder toerisme, minder producten van de andere kant van de wereld (koffie, thee,cacao, enz.) Minder technologie ( hightech vreet energie)  Zo kan ik nog een poosje doorgaan ,maar het idee is nu wel duidelijk. Onze westerse levensstijl loopt op zijn laatste benen, het is een kwestie van tijd en wat er voor in de plaats komt weet niemand zeker, ik ook niet. De toekomst die ik hier voorspel is vrij vaag, de details ontbreken vanwege onzekerheid. Een ding weet ik zeker, er zal veel veranderen goedschiks of kwaadschiks.

vrijdag 19 januari 2018

Waarom groene tovenarij?

De voornaamste reden dat ik dit blog gemaakt heb is omdat ik mij zorgen maak over de toekomst. Klimaatverandering en piek-olie zijn dilemma`s waarvoor geen oplossingen zijn, punt. Andere problemen (of dilemma`s ) zijn dingen als grondstoftekorten, economische ongelijkheid ( binnen landen, maar ook landen onderling), verlies van biodiversiteit, bodemerosie en politieke onmacht of onwil.

Onze beschaving is ook in hoge mate afhankelijk van fossiele brandstoffen en het verbruik neemt alleen maar toe in plaats van af. Om meer dan 2C temperatuurstijging te voorkomen, moet het gebruik van fossiele brandstoffen voor 2040 naar nul. Hoe we dit gaan doen is nog steeds onduidelijk. Duurzame energie (zon, wind ,hydro en biomassa) leveren alleen elektriciteit, dat niet ideaal is voor transport zoals vrachtauto`s en personenauto`s.

Daarnaast is het nog maar de vraag of olie voldoende beschikbaar is in de nabije toekomst. Het internationaal energie agentschap ( IEA ) is het VN-orgaan dat energievraagstukken analyseert en bijhoudt en hun voorspellingen over olie en andere fossiele zijn niet best. Volgens het IEA zal er na 2020,2021 een tekort aan olie zal zijn, afhankelijk van een aantal factoren zoals, prijs, produktiekosten en geologie. 

Al deze dingen wijzen erop dat onze huidige ( westerse,industriële) beschaving ten einde loopt. Een apocalyps? waarschijnlijk niet. De meeste beschavingen uit het verleden ( de Romeinen, de Azteken, de Khmer en vele anderen) zijn langzaam ten ondergegaan, afhankelijk van de grootte van hun imperium tussen de honderd en driehonderd jaar.

Dus nogmaals, waarom groene tovenarij? Dat is gebaseerd op een boek van John Michael Greer "Green wizardry"In dit boek staan strategieën om om te gaan met een beschaving in zijn ondergang. Voornamelijk gebaseerd op ideeën ontwikkeld in de jaren zeventig. De zogenaamde "appropriate technology". het bevat tips voor energiebesparing en andere dingen die mensen zelf kunnen doen op individueel, huishoudelijk en plaatselijk niveau. Ik ben zelf bezig om dit toe te passen in mijn eigen leven. Ik kan dit boek aan iedereen aanraden, je kunt het via de blog van JMG bestellen ( ecosophia, hij staat in mijn lijst met links) of voor mensen in Tiel en omgeving bij boekhandel Arentzen. Ondersteun je plaatselijke, onafhankelijke boekwinkel!

Nu weet je waar de naam van dit blog vandaan komt en waarom ik deze heb gekozen. Volgende week ga ik vertellen wat ik tot nu toe gedaan heb om mijn impact op het milieu te verminderen .

maandag 8 januari 2018

Hallo, welkom op mijn blog. Mijn naam is Wilco Bokken en dit is de eerste post op mijn eerste blog. Deze blog wil ik gebruiken om mijn ideeën over duurzaamheid, milieu en aanverwante zaken te publiceren. De naam "groene tovenaar" is geïnspireerd op het boek Green wizardry van John Michael Greer.
 
Ik ben een grote fan van John Michael Greer en veel van mijn ideeën komen van hem. Greer schrijft vooral over dezelfde dingen vanuit een Amerikaans perspectief. Aangezien ik in Nederland woon, wil ik zijn ideeën en visie vertalen naar een Nederlands/Europese vorm. Ik ga niet al zijn essays een op een vertalen, maar meer van; wat betekent dit voor Nederland en Europa.

De rode draad van dit blog is de ondergang van de westerse beschaving zoals wij die nu kennen. Klimaatverandering en piek-olie zullen daarvoor zorgen. Andere factoren tellen ook mee, maar daar kom ik nog op terug, bijv. in een volgende post.

Ik ga uit van een langzame ondergang, geen apocalyptische crash. Dat wil zeggen een proces dat misschien honderd jaar of langer duurt. In deze tijd zullen Nederland en Europa langzaamaan steeds armer worden, zal het energie en grondstoffen verbruik verminderen en zal ook de bevolking afnemen. Klimaatverandering zal ook zijn tol eisen in de vorm van stijgende zeespiegels, mislukte oogsten en andere rampen. Dit alles is al voorspeld in het boek "The limits to growth" uit 1974.

Zowel piek-olie als klimaatverandering zijn dillema`s geen problemen. Een probleem heeft een (of meerdere) oplossingen een dillema niet. Een dillema kun je niet voorkomen of oplossen, alleen op voorbereiden en accepteren. Om klimaatverandering tegen te houden is het al te laat, het klimaat is al aan het veranderen en het akkoord van Parijs is een wassen neus. ( de landen die meedoen verminderen slechts hun co2-uitstoot, ze stoppen niet met het gebruiken van fossiele brandstoffen)

Piek-olie is een dillema waarvan de meeste mensen (in Nederland) niet eens op de hoogte van zijn. In 2008 stond de olieprijs op een recordhoogte en begon men na te denken over piek-olie, toen kwam schalie-olie en de financiële crisis, de olieprijs daalde en piek-olie als dillema verdween. Ondertussen is gebleken dat schalie-olie nauwelijks economisch rendabel is vanwege de hoge productiekosten. Daarnaast zit schalie-olie waarschijnlijk tegen zijn eigen productiepiek aan en zal dus geen oplossing zijn.

De toekomst zal zeer "interessant" worden in de zin van de oude Chinese vloek: Dat je interessante mag beleven. Volgende week ga ik iets dieper in op de dillema`s van onze tijd.

Batabylon de drijvende tuinen van de Betuwe.

 Het is lang geleden dat ik iets heb gepost hier, ik wist niet goed wat ik te vertellen had. Nu heb ik iets om over te schrijven, namelijk m...